ارتفاع زیاد ، یکی از خطرات جدی کوهنوردی است ، که حتی می تواند منجر به مرگ شود. باید این نکته را بدانید که ، ارتفاع بالاتر از ۸۰۰۰ متر در “منطقه مرگ” قرار دارد. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که در این ارتفاع دقیقا” چه اتفاقی رخ می دهد؟ ، در پاسخ به این سوال باید بگوییم که:

-سطح پایین اکسیژن در ارتفاع ، منجر به کمبود اکسیژن در بدن شده و “بیماری ارتفاع” را رقم می زد.

-قرار گرفتن در ارتفاع های بالاتر از ۸۰۰۰ متر ، به دلیل محرومیت از اکسیژن ، موجب از بین رفتن سلول های مغزی وسایر سلول ها می شود.

علائم ناشی از ارتفاع زیاد ، معمولا” ۱۲تا۲۴ ساعت پس از قرار گرفتن در ارتفاع نمایان می شوند ، که عبارتند از: سردرد ، مشکل در خواب ، خستگی ، گیجی ، تنگی نفس ، از دست دادن اشتها ، از دست دادن انرژی و… .

چگونه از بیماری ارتفاع و آسیب های مغزی جلوگیری کنیم؟

اگر ارتفاعی که در آن قرار گرفته اید زیاد نیست ، با کمی استراحت می توانید با محیط سازگار شوید. اما در این غیر این صورت ، باید حد از مقدور به ارتفاع های پایین تر رفته و از اکسیژن مکمل استفاده کنید. استفاده از برخی از داروها مانند: استازولامید نیز می تواند علائم بیماری ارتفاع را کاهش دهد ، که قبل از استفاده از آن ، لازم است با پزشک خود مشورت کنید.

۲-دمای زیاد ویا کم

در صورتی که در محیط های گرم اقدام به کوهنوردی می کنید ، احتمال گرمازدگی بسیار افزایش می یابد و برعکس ، کوهنوردی در محیط های سرد می تواند منجر به سرمازدگی ویا هیپوترمی شود.

-گرمازدگی

علائم گرمازدگی شامل: تعریق شدید ، سرگیجه ، غش ، ضربان قلب ، سردرد ، حالت تهوع و خستگی است ، که به دلیل گرم شدن بیش از حد بدن رخ می دهد. بنابراین برای بهبود گرمازدگی در سایه استراحت کرده و از نوشیدنی های سرد استفاده کنید. در صورتی که بهبودی در حال شما حاصل نمی شود ، باید به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرید.

بهتر است به منظور جلوگیری از گرمازدگی ، از لباس های آستین بلند و در عین حال خنک استفاده کنید ، تا از تابش مستقیم نور خورشید به پوست جلوگیری شود. علاوه بر این ، استراحت مکرر در سایه و نوشیدن مرتب آب نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد.

-سرمازدگی

در اصطلاح به از دست دادن شدید گرمای بدن که منجر به یخ زدن پوست و بافت های زیرین آن می شود ، سرمازدگی می گویند که معمولا” در دست ویا پا رخ داده و از جمله خطرات جدی کوهنوردی می باشد. علائمی مانند: سردی پوست ، احساس خارش ، بی حسی ، سفتی ماهیچه ها ، تغییر رنگ پوست به قرمز ، سفید ویا آبی ، نشان دهنده سرمازدگی است.

در صورتی که دچار سرمازدگی شده اید ، باید به محل خشک و گرم بروید و ضمن حذف کردن لباس های سرد ویا خیس ، خودتان را با پتوی گرم بپوشانید. همین طور ، بهتر است به منظور جلوگیری از سرمازدگی ، قبل از کوهنوردی از چندین لایه لباس استفاده کرده و پدهای حرارتی نیز برای گرم کردن دست و پاهای خود به همراه داشته باشید.

۳-حوادث طبیعی

متاسفانه ، حوادث طبیعی چیزی نیست که بتوان برای آن برنامه ریزی نمود ، چرا که هر لحظه ممکن است زلزله ، طوفان ، بهمن ، فوران آتش فشان و… رخ دهد. ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد ، که چگونه می توان از گرفتار شدن در یک حادثه طبیعی جلوگیری نمود؟ ، در پاسخ به این سوال باید بگوییم ، که راه حل قطعی برای این موضوع وجود ندارد ولی می توانید با کوهنوردی در فصول مناسب آن محل ، توجه به هشدار های هواشناسی و تحقیق درباره مقصد ، تاحد زیادی احتمال گرفتار شدن در حوادث طبیعی را کاهش دهید.

۴-آب و هوای بد

بارش نم نم باران به صورت خفیف می تواند بدون ضرر باشد ، اما قطعا” بارش شدید باران (ویا برف) به همراه رعد و برق و باد ، می تواند به شکل گیری یک طوفان مرگبار تبدیل شود. سوال اینجاست ، که چه چیزی باعث می شود تا شما در طوفان گیر کنید؟ ، قطعا” از دو حالت خارج نیست: اول)شما از پیش بینی هوا باخبر نیستید ویا به آن توجهی نمی کنید ، دوم)صعود شما بیش از حد انتظار طول کشیده است.

همان طور که می دانید ، به هنگام بروز طوفان و بد شدن آب و هوا ، عمق دید شما کاهش پیدا کرده ، زمین لغزنده و ناپایدار می شود ، لباس های شما خیس شده و امکان دارد سرما بخورید ، خطر رانش زمین ، وقوع سیل ، سقوط اجسام ویا برخورد صاعقه نیز وجود دارد.

۵-عدم دید

چیزهایی که باعث از دست رفتن دید شما به هنگام کوهنوردی می شود:

-باران ویا برف شدید

-کوهنوردی در شب ویا صبح زود

-برف کوری(موقت) (به دلیل قرار گرفتن در معرض اشعه uv در کوهستان برفی)

توجه داشته باشید که از دست رفتن دید به هنگام کوهنوردی از جمله خطرات جدی آن است ، که می تواند عواقب جبران ناپذیری را برای شما به ارمغان بیاورد. بنابراین ضمن توجه ویژه به پیش بینی های آب و هوایی ، از کوهنوردی در تاریکی هوا خودداری کنید.

در صورت از دست دادن دید باید چکار کنید؟

-کوهنوردی را متوقف کرده و به دنبال پناهگاه بگردید.

-مراقبت همراهان خود باشید تا کسی گم نشود.

-اگر دچار برف کوری شده اید ، باید در محیطی تاریک استراحت کنید و اگاه باشید که دید شما طی چند روز آینده باز خواهد گشت.

۶-حیوانات وحشی

طبیعتا” زمانی که برای کوهنوردی ویا طبیعت گردی اقدام می کنید ، این شما هستید که به قلمروی حیوانات ورود کرده اید ، بنابراین بهتر است برای دور ماندن از حیوانات وحشی ، مواد غذایی خود را به صورت صحیح بسته بندی کرده و همین طور زباله هایتان را به دستی دفع کنید. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید ، که در صورت مواجه شدن با حیوانات وحشی چکار باید کرد؟ ، در پاسخ به این سوال باید بگوییم:

-به آن ها نزدیک نشوید و آن ها را نترسانید.

-به هیچ عنوان به جیوانات وحشی ویا اهلی غذا ندهید.

-اگر احساس می کنید در خطر هستید ، بهتر است به مکان های مرتفع تر فرار کنید.

-اگر نمی توانید از حیوانات با فرار کردن پیشی بگیرید ، باید صدای بلند ایجاد کرده و خود را با استفاده از سنگ ، چوب و… بزرگ تر نشان دهید.

-بهتر است برای کاهش احتمال روبرو شدن با حیوانات وحشی ، یک راهنما برای خود استخدام کنید.

۷-گیاهان سمی

توجه داشته باشید ، که به هنگام تماس با برخی از گیاهان سمی ، ممکن است دچار سوزش خفیف تا شدید پوست شوید. این در حالی است ، که برخی دیگر از گیاهان سمی تنها در صورت بلعیده شدن می توانند به شما آسیب وارد کرده و حتی موجب مرگ شوند. بنابراین بهتر است قبل از تماس با گیاهان سمی ، در ارتباط با گیاهان موجود در منطقه ای که قصد سفر به آن جا را دارید تحقیق کرده و در ارتباط با آن اطلاعات کسب کنید.

توجه داشته باشید که در صورت تماس با گیاهان سمی ، باید ناحیه آسیب دیده را به صورت کامل بشویید و در صورت بلعیدن گیاه ، خودتان را وادار به استفراغ کنید. همین طور در صورتی که با گذشت زمان سوزش ویا خارش محل تماس با گیاه شدیدتر شد ، باید به محل کمپ بازگشته و به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

۸-برنامه ریزی و آمادگی ناقص

همان طور که در قسمت های قبلی نیز به آن اشاره شد ، کوهنوردی سختی ها و خطرات زیادی دارد ، که آمادگی ناکافی و برنامه ریزی ناقص می تواند احتمال وقوع آن ها را بسیار افزایش دهد. بنابراین برای افزایش آمادگی و آگاهی خود در ارتباط با کوهنوردی ، حتما” در دوره های مختلف آموزش شرکت کرده و عضو انجمن های کوهنوردی شوید. اگر باز هم احساس می کنید که از آمادگی کافی برخوردار نیستید ، بهتر است از یک راهنمای حرفه ای برای همراهی خودتان بهره بگیرید.

۹-نگرش ویا طرز فکر نادرست

توجه داشته باشید که مردم نمی توانند مسئولیت امنیت شما را بر عهده بگیرند. آن ها تنها می توانند شما را برای انجام کارهای مختلف راهنمایی کنند. بنابراین سعی کنید حتما” نکات زیر را به خاطر داشته و آن ها را رعایت کنید:

-عدم اتکای بیش از حد به دیگران

-نداشتن اعتماد به نفس بیش از حد

-دنبال نکردن کورکورانه دیگران

-اهمیت به زمان توقف در کوهنوردی

-بر روی صعود تمرکز نکنید و نحوه فرود و زمان آن را در نظر داشته باشید

-رعایت قوانین وضع شدن برای برخی از مناطق خاص

۱۰-گم شدن

گم شدن به هنگام کوهنوردی و طبیعت گردی مخصوصا” در محلی نا آشنا ، یکی از خطرات جدی کوهنوردی است که حتی می تواند به قیمت جان شما تمام شود. بنابراین به منظور جلوگیری از گم شدن ، نکات زیر را رعایت نمایید:

-کنار همراهانتان بمانید و در صورتی که نمی توانید همپای آن ها حرکت کنید ، از آن ها بخواهید تا سرعتشان را کم کنند.

-به مسیر اصلی پایبند باشید و مسیرهای فرعی ویا میانبر را تست نکنید.

-سعی کنید برای دستشویی کردن ، خیلی زیاد از گروه دور نشوید.

-یک سوت قوی همراه داشته باشید تا در صورت وقوع حواث مختلف ، بتوانید همراهان خودتان را خبر کنید.

۱۱-سقوط کردن

خطر سقوط نیز یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر کوهنوردان است ، که با استفاده از نکات زیر می تواند تاحد زیادی جلوی آن را بگیرید:

-به جایی که قدم می گذارید نگاه کنید و مراقب سطوح یخی ، مرطوب ویا خزه دار باشید ، چرا که بسیار لغزنده هستند.

-مراقبت شکاف های موجود در سطح زمین باشید.

-هنگام بالا رفتن از مسیرهای شیب دار به سمت جلو خم شوید ، چرا که کوله پشتی می تواند مرکز ثقل شما را برهم زده و موجب سقوط شود.

-تجهیزات صخره نوری خود را با دقت چک کنید تا کاملا” سالم باشند.

-فاصله ایمنی را از سایر کوهنوردان رعایت کنید.

۱۲-کم آبی بدن

مصرف نکردن آب کافی و سالم به هنگام کوهنوردی یکی دیگر از خطرات آن است ، که می تواند شما را خسته و بی توجه کند. بنابراین ضمن رعایت نکات زیر ، سعی کنید تا از کم شدن آب بدنتان جلوگیری کنید:

-به طور منظم و جرعه جرعه آب بنوشید ، حتی اگر تشنه نیستید.

-آب کافی به همراه داشته باشید و فقط به خاطر سنگین بودن از به همراه نداشتن آب اجتناب کنید.

-نوشیدن آب را به همراهان خود یادآوری کنید.

۱۳-خرابی تجهیزات

همان طور که در قسمت های قبلی نیز به آن اشاره شد ، خرابی تجهیزات از جمله مهم ترین عامل مرگ و میر کوهنوردان است ، بنابراین از تجهیزات دست دوم استفاده نکنید و سلامت کارابین ، طناب کوهنوردی ، نردبان ، مخازن اکسیژن و… را قبل از عازم شدن ، با وسواس بررسی کنید.

۱۴-ریزش سنگ

ریزش سنگ به هنگام کوهنوردی ممکن است هر آن اتفاق بیفتد ، بنابراین حتما” از کلاه های ایمنی مناسب برای خود استفاده کنید ، تا در صورت بروز این حادثه ، کمترین آسیب را ببینید.

۱۵-اقدامات سایر کوهنوردان

شاید برایتان جالب باشد که بدانید ، برخی از خطرات جدی کوهنوردی توسط سایر کوهنوردان پیش می آید. بنابراین به نکات زیر توجه کرده و رعایت کردن آن ها را در اولویت قرار دهید:

-مراقب سایر کوهنوردان باشید و در صورت انجام کار خطرناکی توسط هر کدام از آن ها ، اخطار دهید.

-اگر خطری را می بینید ، آن را به نفر پشت سری خود هم اطلاع دهید و فکر نکنید که آن ها هم خطر را می بینند.

-خودتان را با دیگران مقایسه نکرده و ریسک های غیر ضروری را متحمل نشوید.

-اگر فکر می کنید یکی از همراهان شما آماده نیست ، نگرانی خود را با او در میان بگذارید.