شکلات چیست
شکلات یک ماده غذایی است که از کاکائو و مواد دیگر تشکیل شده و به صورت جامد و قابل خوردن است. کاکائو، که از دانههای درخت کاکائو به دست میآید، ماده اصلی در تهیه شکلات است. فرآیند تهیه شکلات شامل فرایندهایی مانند برداشت دانههای کاکائو، خرد کردن، برشته کردن، آسیاب کردن و مخلوط کردن آنها با سایر مواد است.
در تولید شکلات، به کاکائو چربی (کاکائوی روغنی)، شکر، مواد افزودنی و احتمالاً مواد طعمدهنده نیز افزوده میشود. میزان و نسبت این مواد ممکن است بسته به نوع و نوعی از شکلات تغییر کند. شکلات میتواند در انواع مختلفی مانند شکلات سیاه (تلخ)، شکلات شیری و شکلات سفید وجود داشته باشد.
ارزش غذایی شکلات
ارزش غذایی شکلات به نوع و درصد کاکائو، میزان شکر و چربی، و مواد افزودنی موجود در آن بستگی دارد. در ادامه، ارزش غذایی متوسط برای 100 گرم از شکلات سیاه (تلخ)، شکلات شیری و شکلات سفید را برای شما ذکر میکنم:
شکلات سیاه (تلخ):
- انرژی: حدود 600-650 کیلوکالری
- چربی: حدود 50-60 گرم
- کربوهیدرات: حدود 20-30 گرم
- قند: حدود 10-20 گرم
- پروتئین: حدود 5-10 گرم
- فیبر: حدود 10 گرم
- آهن، منیزیم، روی و پتاسیم: مقادیر کمتر
شکلات شیری:
- انرژی: حدود 550-600 کیلوکالری
- چربی: حدود 30-40 گرم
- کربوهیدرات: حدود 50-60 گرم
- قند: حدود 50-60 گرم
- پروتئین: حدود 7-10 گرم
- فیبر: حدود 2 گرم
- آهن، منیزیم، روی و پتاسیم: مقادیر کمتر
شکلات سفید:
- انرژی: حدود 550-600 کیلوکالری
- چربی: حدود 30-40 گرم
- کربوهیدرات: حدود 50-60 گرم
- قند: حدود 50-60 گرم
- پروتئین: حدود 5-10 گرم
- فیبر: نزدیک به صفر
- آهن، منیزیم، روی و پتاسیم: مقادیر کمتر
لطفاً توجه داشته باشید که مقادیر فوق تقریبی هستند و میتوانند بسته به نوع و برند شکلات متفاوت باشند. همچنین، برای دقت بیشتر، میتوانید برچسب محصول مورد نظر را مطالعه کرده و اطلاعات غذایی دقیقتر را بررسی نمایید.
مهمترین فواید شکلات به صورت مختصر
شکلات در مقادیر معتدل میتواند برخی فواید بهداشتی داشته باشد. برخی از مهمترین فواید شکلات عبارتند از:
- افزایش خوشحالی: شکلات، به خاطر حاوی بعضی مواد مانند فنیلاتیلآمین (PEA) و تریپتوفان، میتواند به افزایش سطح سروتونین و اندورفین در مغز کمک کند که باعث ایجاد حالت خوشحالی و رضایت میشود.
- منبع انرژی: شکلات، به خاطر حاوی قندها و چربیها، میتواند به عنوان یک منبع سریع انرژی عمل کند و حالت تحرک و فعالیت را افزایش دهد.
- آنتیاکسیدانها: شکلات سیاه، به خاطر حاوی کاکائو، میتواند مقدار زیادی آنتیاکسیدانها مانند فلاوونوئیدها و کاتشینها را ارائه دهد. آنتیاکسیدانها به حفظ سلامتی سلولها و مقابله با آسیبهای اکسیداتیو کمک میکنند.
- بهبود عملکرد مغزی: مواد موجود در شکلات میتوانند به عملکرد مغز کمک کنند. به خصوص، کاکائو حاوی مواد مانند فلاوونوئیدها و کافئین است که میتوانند تمرکز و حافظه را بهبود بخشند.
- بهبود عملکرد قلبی: برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف معتدل شکلات میتواند عوامل خطر قلبی مانند فشار خون را کاهش دهد و به حفظ سلامت قلب و عروق کمک کند.
مهم است بدانید که مصرف شکلات باید با اندازهگیری و مدیریت صحیح صورت گیرد.
آیا شکلات برای کوهنوردی مفید است؟
شکلات میتواند برای کوهنوردی و فعالیتهای ورزشی طولانی مدت مفید باشد. دلایل زیر نشان میدهند که چرا شکلات ممکن است برای کوهنوردی مفید باشد:
- انرژی فوری: شکلات حاوی قندهای ساده مانند گلوکز و فروکتوز است که به طور سریع انرژی فوری به بدن میدهند. این انرژی قابل استفاده فوری است و میتواند به شما کمک کند تا در طول فعالیتهای ورزشی بهبود یابید.
- تأمین انرژی پایدار: در کوهنوردی و فعالیتهای بلندمدت، حفظ سطوح انرژی مناسب بسیار مهم است. شکلات حاوی چربیها و پروتئینها است که میتوانند به تأمین انرژی پایدار و کنترل سطوح قند خون کمک کنند.
- تأمین الکترولیتها: شکلات حاوی الکترولیتهایی مانند پتاسیم و مقدار کمی سدیم است. این الکترولیتها به تعادل آب و الکترولیت در بدن کمک میکنند و به خصوص در شرایط فعالیت بدنی شدید که با تعرق زیاد همراه است، مهم هستند.
- عامل روحی: شکلات میتواند به عنوان یک مکمل روحی مؤثر باشد. مصرف شکلات در فعالیتهای بلندمدت میتواند احساس رضایت و خوشحالی را افزایش دهد و به شما انگیزه بیشتری برای ادامه فعالیت بدهد.
- طبع گرم: شکلات دارای طبع گرم است که آنرا برای محیط کوهنوردی و سایر ورزش های کوهستانی مناسب می کند.
- کالری بالا: هر 100 گرم شکلات بین 500 تا 600 کالری دارد. این یعنی حمل بار کمتر به ازای کالری بیشتر
اما برای بهرهبرداری مطلوب از مزایای شکلات در کوهنوردی، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- انتخاب شکلات با کیفیت: ترجیحاً از شکلات با درصد بالای کاکائو (ترشی) و مقدار کمتری شکر استفاده کنید. همچنین، انتخاب شکلاتی با مواد تشکیلدهنده طبیعی و بدون افزودنیهای مضر مفید است.
- مقدار مناسب: مقدار مصرف شکلات را متناسب با نیازهای فعالیت خود تنظیم کنید. مصرف بیش از حد شکلات میتواند باعث افزایش وزن و نیز ایجاد اختلالات متابولیکی شود.
- ترکیب با سایر مواد غذایی: شکلات میتواند به عنوان یکی از تنقلاتی که همراه خوردن آنها با سایر مواد غذایی میتواند مفیدتر باشد، استفاده شود. مثلاً میتوانید شکلات را با میوههای تازه، مغزهای خشک، یا مواد غذایی دیگری که به تأمین انرژی و مواد مغذی کمک میکنند، ترکیب کنید.
به هر حال، توصیه میشود قبل از استفاده از هر نوع مکمل غذایی یا تغییرات بزرگ در رژیم غذایی خود، با متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راهنمایی را برای شرایط و نیازهای شخصی خود دریافت کنید.