باتری‌های قابل شارژ یون‌های لیتیومی‌که با عنوان باتری‌های Li-Ion نیز شناخته می‌شوند رایج‌ترین باتری ویژه لپ تاپ‌ها و تلفن‌های همراه است که از نظر نسبت وزن و توان یکی از بهترین باتری‌ها به شمار می‌رود. نسخه پیشرفته تر باتری Li-Ion باتری‌های لیتیومی- پلمیری هستند؛ اما این باتری‌ها می‌توانند در شرایط محیطی و کاربردی مختلف دچار آسیب دیدگی یا حتی بسیار خطرناک شوند.
تنها نقص باتری‌های Li-Ion
تنها نقصی که‌این نوع باتری‌ها دارند‌این است که حتی اگر استفاده نشوند پس از مدتی فاسد می‌شوند.
در واقع Li-Ion یک تاریخ نگهداری دارند که به آن «عمر قفسه‌ای» (shelf life) گفته می‌شود.
«عمر قفسه‌ای» از زمانی که محصول در کارخانه تولید می‌شود،
مستقل از تعداد دفعات چرخه «شارژ و تخلیه شارژ» محاسبه می‌شود.
باتری «لیتیومی» یک ماشین حساب قابل حمل که نسبت به سطح شارژ 100 درصد، 25 درصد شارژ شده
و در دمای 25 درجه سانتیگراد نگهداری می‌شود 20 درصد از توان خود را در سال از دست می‌دهد.
انفجار باتری یک رایانه قابل حمل در دمای بالا
همچنین باتری یک رایانه قابل حمل که فن خنک‌کننده آن درست عمل نمی‌کند، می‌تواند در دمای بالا منفجر شود.
بنابراین عمر قفسه‌ای باتری می‌تواند با افزایش دمای محل نگهداری و وضعیت شارژ کاهش یابد و فرآیند فاسد شدگی را تسریع کند.
استرس‌های گرمایی به باتری آسیب می‌زنند
این باتری‌ها محتوی عناصر شیمیایی هستند که نسبت به استرس‌های گرمایی حساسیت دارند.
باوجود‌این، برای‌اینکه دوره زندگی‌این محصول کاهش پیدا نکند،
بهتر است که از قراردادن آن در محیط‌های با سرما و گرمای شدید اجتناب شود.
برای حفظ بهتر باتری را در یخچال بگذارید
یکی از مهم‌ترین توصیه‌هایی که برای حفظ بهتر «لی- یون‌ها» ارائه می‌شود قرار دادن این باتری‌ها در یخچال است.
این در حالی است که یخ‌زدگی می‌تواند باتری را خراب کند و از سویی دیگر،
گذاشتن آن در برابر خورشید و شارژهای طولانی مدت، باتری را با خطر انفجار مواجه می‌کند.
به همین دلیل در‌این باتری‌ها سیستم‌های امنیتی ویژه‌ای شامل «ترموستات» (برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد در موارد شارژهای طولانی) و یک زبانه امنیتی (برای کنترل فشار داخلی) در نظر گرفته شده است.
هرچند به‌رغم این ویژگی‌های امنیتی، باتری‌های لیتیومی از جمله محصولاتی هستند که بارها از سوی کارخانه‌های تولیدکننده پس گرفته می‌شوند، اما به طور معمول، زمانی که در این سیستم‌های امنیتی مشکلی ایجاد شود باتری به طور دائمی‌و برگشت‌ناپذیر غیرقابل استفاده می‌شود.
راه‌هایی برای افزایش طول عمر مفید باتری‌های لیتیومی
در تفاوت با باتری‌های «نیکل- کادمیم»، باتری‌های یون‌های لیتیومی در مدت زمان کوتاهی شارژ می‌شوند،
اما اگر پس از شارژ ۱۰۰ درصد برای یک مدت طولانی استفاده نشوند
در حدود ۴۰ درصد از شارژ خود را از دست می‌دهند.
همان‌طور که در بالا اشاره شد یکی از راه‌های محافظت از این باتری‌ها نگهداری آنها در یک محیط سرد (یخچال) است.
درحالی که باتری‌های Li-Ion در دمای بالا دچار کهنگی زودرس می‌شوند و به ویژه نگهداری آنها در خودرو منجر به فساد و تجزیه سریع‌تر باتری می‌شود.
شارژ باتری‌های لیتیومی‌هرگز به طور کامل (صفر درصد) تمام نمی‌شود. برپایه برخی تحقیقات، باتری‌های لیتیومی یخ نمی‌زنند.
تنها موارد یخ‌زدگی در دمای 40- درجه سانتیگراد ثبت شده است
که این دما بسیار پایین‌تر از حدی است که فریزرهای خانگی بتوانند به آن برسند.
مشکلات موبایل، جی پی اس و لپتاپ در زمان کوهنوردی در زمستان
این درحالی است که کوهنوردی در ارتفاعات کوهستان‌ها در فصل زمستان می‌تواند مشکلاتی را در باتری‌های دستگاه‌های الکترونیکی چون تلفن‌های همراه، «جی. پی. اس» و «لپتاپ» ایجاد کند و کوهنورد را با تمام شدن ناگهانی شارژ یا از کار افتادن کامل باتری در شرایط سخت و حتی خطرناکی قرار دهد.
یکی دیگر از راه‌های حفظ باتری این است که‌این محصول را تا زمانی که به آن نیاز پیدا نکرده‌اید، خریداری نکنید؛
چراکه فرآیند کهنگی باتری‌های لیتیومی‌از زمان خروج از کارخانه آغاز می‌شود.
به هرحال، اگر از رایانه قابل‌حمل خود برای یک مدت طولانی در خانه یا محل کار و از طریق اتصال به برق استفاده می‌کنید،
بهتر است که برای تازگی باتری آن را در یخچال قرار دهید.
اگر تمام اقدامات زیر را اتخاذ کنید، باید بتوانید زمان بین شارژ را از ساعت به روز افزایش دهید.
چند شرط در نهایت مدت زمان شارژ باتری به میزان استفاده شما از گوشی بستگی دارد. حتی اگر اقدامات دیگری را انجام دهید، اگر به پخش فیلم‌های 4k در حین پیام‌رسانی به دوستان خود و بررسی مداوم موقعیت GPS خود ادامه دهید، باتری شما به سرعت تمام می‌شود.
هشدار دیگر: دنیا تولیدکنندگان تلفن، نسخه‌های نرم‌افزاری و سفارشی‌سازی برندهای مختلفی دارد. توصیف دقیق جزئیات برای هر یک غیرممکن است. این مقاله به اقدامات فردی می‌پردازد که باید در همه تلفن‌ها امکان‌پذیر باشد – اگرچه برخی مدل ها ممکن است برای یافتن مکان تنظیم دقیق به کمی بررسی توسط شما نیاز داشته باشند.
سرما را در نظر بگیرید.
به خاطر داشته باشید که گوشی شما و باتری آن در شرایط سرد بسیار متفاوت عمل می کنند و در باد شدید یا دمای بسیار پایین ممکن است برای حفظ شارژ برای مدت طولانی دشوار باشد. یکی از راهکارهای پایه این است که گوشی خود را نزدیک بدنتان نگه دارید – یک جیب داخلی بهترین عملکرد را دارد. هنگام کمپینگ، مطمئن شوید که تلفن در کیسه خواب شما باشد، نه اینکه در جیب چادر یخ بزند.
یک نکته در مورد خاموش کردن گوشی
یک تصور غلط رایج این است که خاموش کردن تلفن بهترین راه برای صرفه جویی در باتری است. البته اگر گوشی را برای مدت طولانی خاموش نگه دارید راهکار خوبی خواهد بود اما در صورت خاموش روشن کردن چندباره، روشن کردن مجدد گوشی باعث مصرف باطری برای راه اندازی مجدد می شود که این مقدار در برخی مدل ها حتی تا ۱۰% شارژ شما را می بلعد. برخی مدل های جدیدتر ۲% برای راه اندازی مصرف می کنند اما به طور کلی این مورد را در نظر داشته باشید.
حالت پرواز Flight mode
برای جلوگیری از خاموش و روشن کردن چندباره گوشی آنرا در حالت پرواز قرار دهید. فلایت مود یا حالت پرواز تمام کانالهای داده و صدا را قطع و جی پی اس و وای فای شما را قطع می کند، اما به شما امکان می دهد از گوشی به روش های دیگری استفاده کنید.
با این حال بیشتر تلفن‌ها به شما این امکان را می‌دهند که در حالت پرواز، GPS را دوباره روشن کنید، و به شما امکان می‌دهد از تلفن خود برای ناوبری استفاده کنید، اما بدون نیاز به کانالهای داده پرقدرت. برنامه های ناوبری خود را بررسی کنید تا ببینید آیا هر یک از آنها می توانند به صورت آفلاین کار کنند.
یک تلفن در حالت پرواز به قدری انرژی مصرف می کند که ممکن است در مدت ۱۲ ساعت فقط ۱٪ یا کمتر از باتری را از دست بدهد. در تئوری، می تواند چندین هفته کار کند و نیازی به شارژ مجدد نداشته باشد.
حتی می‌توانید آن را هوشمندانه از این روش استفاده کنید و حالت پرواز را به طور انتخابی فعال یا غیرفعال کنید تا عملکرد خود را حفظ نمایید، اما باتری خود را به حداکثر برسانید: حالت پرواز در شب هنگام خواب روشن است، حالت پرواز هنگام پیاده‌روی خاموش است و ممکن است بخواهید تماس بگیرید یا برنامه ناوبری خود را بررسی کنید.
یک مزیت دیگر فلایت مود این است که بدون باز کردن قفل گوشی می توان آنرا روشن یا خاموش کرد. پس در مواقع اضطراری می توانید به راحتی این گزینه را غیرفعال کنید.
در نقاط کور شبکه و جاهایی که آنتن دهی وجود ندارد نیز بهتر است از حالت پروازاستفاده کنید تا باطری شما صرف پیدا کردن سیگنال نشود. همچنین در نقاطی که سیگنال ضعیف است پیدا کردن دکل انرژی گوشی شما را به شدت مصرف می کند پس بهتر است از حالت فلایت مود در این نقاط استفاده کنید.
اتصال داده خود را تغییر دهید.
یکی از بزرگترین مصرف کننده های گوشی اتصال داده یا همان اینترنت است. کاهش سطح اتصال داده می تواند تغییر زیادی در میزان مصرف ایجاد کند. به طور مثال تغییر شبکه از 4G به 2G یک تفاوت مشخص در عمر باتری ایجاد خواهد کرد. سپس در بازگشت به محیط شهری می توانید شرایط شبکه خود را مجددا تنظیم کنید.
ترفندهای دیگر
اگر بخواهید کارهای بیشتری انجام دهید:
- بزرگترین مصرف کننده باتری دوربین است. اگر به دنبال عکسهای زیاد نیستید که هیچ اما در صورتی که می خواهید عکس های مختلف بگیرید بهتر است یک دوربین با خودتان حمل کنید.
- صفحه نمایش های بزرگ مصرف باتری بیشتری دارند. کم کردن روشنایی صفحه از راهکارهایی است که باعث صرفه جویی عمر باتری می شود.
- از حالت battery saver در گوشی خود استفاده کنید. تولید کننده های مختلف تنظیمات خاصی برای این قسمت ارایه کرده اند که می توانید در خانه آنها بررسی کرده و از نحوه عملکرد آن آگاه شوید.
- حالت لرزش گوشی باعث هدر رفتن باتری شما می شود.
- GPS قطعا باتری شما را به سرعت تخلیه می کند. اگر برای پیاده‌روی بیرون هستید و می‌دانید کجا می‌روید و به GPS نیاز ندارید، می‌توانید به صراحت آن را از تنظیمات سیستم غیرفعال کنید. اغلب در تنظیمات به عنوان "موقعیت مکانی" توصیف می شود، در صورت تمایل به استفاده از آن، به عنوان مثال هنگام پیمایش با استفاده از یک برنامه، همیشه می توانید به صورت دستی آن را دوباره روشن کنید.
- بلوتوث در سال‌های اخیر بسیار بهبود یافته است، اما شهرت آن به عنوان یک تشنه انرژی است.
- اسکن وای فای مقداری انرژی مصرف می کند اما به طور قابل توجهی نسبت به GPS یا استفاده از داده انرژی کارآمدتر است. در عین حال، بعید است هنگام پیاده روی در تپه ها یا گذراندن روز در صخره از آن استفاده کنید، بنابراین تا زمانی که بخواهید از آن استفاده کنید، می توان آن را در تنظیمات غیرفعال کرد.
نکته مهم: ممکن است ندانید که تلفن شما ممکن است قادر به ارسال و دریافت پیام‌های متنی باشد، حتی اگر سیگنالی از خود نشان ندهد. پیامک ها از طریق بخشی از زیرساخت شبکه به نام Non-Access Stratum ارسال می شوند و صفحه نمایش قدرت سیگنال این قسمت از شبکه را نشان نمی دهد. هیچ تضمینی وجود ندارد، زیرا ممکن است برای هر دو نوع سیگنال در یک نقطه سیاه شبکه قرار داشته باشید، اما اگر در شرایط اضطراری و بدون سیگنال برای تماس صوتی قرار گرفتید، ممکن است یک پیام متنی بتواند جان شما یا دیگران را نجات دهد.
راهکار دیگر نیز استفاده از پاوربانکهای معمول یا پاوربانک های خورشیدی می باشد.
