این حقیقت دارد که زنان کمتر از مردان در مسابقات کوهنوردی و اسکی حضور پیدا می‌کنند؛ اما همه چیز به آرامی تغییر کرده است. امروزه زنان با قدرتی پایان نا‌پذیر وارد جهان کوهنوردی شده‌اند. جهانی که تا مدت‌ها به صورت کلیشه‌ای مختص به آقایان خطاب می‌گرفت، اما باید بدانید که در‌ حقیقت، کوهنوردی درباره‌ی کشف و حس موفقیت صعود است و برای این موضوع، مهم نیست شما مرد هستید یا زن!

با این وجود برای بانوان در کوهنوردی مشکلات بسیاری وجود دارد که آقایان شاید حتی از آن‌ها بی‌خبر باشند! اما با وجود همه‌ی این مشکلات بانوان در کوهنوردی، آن‌ها سر‌سختانه به کوهستان می‌روند و کوه‌های بسیاری را فتح می‌کنند و حتی بعضی از بانوان به کوه‌هایی صعود کرده‌اند که بسیاری از آقایان حتی نمی‌توانند به آن فکر کنند! ما همیشه به وجود این خانم‌ها افتخار می‌کنیم و امیدواریم الگویی باشند برای دختران ما تا آن‌ها هم با شروع کوهنوردی روحیه و اعتماد‌ به‌ نفس خود را تقویت کنند.

برای این‌که مشکلات بانوان در کوهنوردی را راحت‌تر بررسی کنیم؛ آن‌ها را به صورت زیر دسته‌بندی کرده‌ایم:

– زنان و خطرات

– پوشاک مناسب بانوان

– مشکلات زنان در کوهنوردی و مسائل بهداشتی آن‌ها

– مشکلات عرف برای بانوان کوهنورد

زنان و خطرات
اکثر افراد جامعه با این طرز فکر به قضیه نگاه می‌کنند که زنان همیشه در خطر هستند. خصوصاً خانواده‌های سنتی ایرانی که حساسیت زیادی بر روی دختران خود دارند. نگرانی زیادی از بابت امنیت دختران در خارج از منزل همیشه فکرشان را درگیر کرده است. حتی افرادی با طرز فکرهایی افراطی وجود دارند که فکر می‌کنند زنی که در کوه ورزش می‌کند؛ نه تنها زندگی خود را به خطر می‌اندازد، بلکه خانواده خود را نیز کنار می‌گذارد! اما وقتی در خصوص کوهنوردی آقایان صحبت می‌کنیم، این ایده به همان شیوه برایشان قابل درک نیست! اما جالب است بدانید که طبق مطالعاتی که با هدف تجزیه تحلیل تفاوت درک خطر بر اساس جنسیت شکل گرفته، تعداد زنانی که در طی کوهنوردی جان خود را از دست می‌دهند؛ به طور قابل توجهی کمتر از مردان است. طی مطالعات آزمون Kruskal-Wallis از ۲۰۰ کوهنورد به تناسب زن و مرد با متغیر وابسته درک خطر شامل استنباط حوادث جدی، احتمال وقوع خطر و همچنین سطح اضطراب در کوهستان به عمل آمد؛ درک ریسک در زنان نسبت به مردان با اختلاف معنی‌داری بسیار بالا‌تر بوده است.

مطالعات نشان می‌دهد، مردان به طور مداوم، توانایی‌ها و عملکرد خود را دست بالا می‌گیرند. آن هم در حالی که زنان هر دو را دست کم گرفته‌اند! در واقع شکاف اعتماد به نفس در زنان است که موجب کاهش عملکرد آن‌ها می‌شود. البته تجربه هر فرد متفاوت می‌باشد، اما تحقیقات زیادی در مورد جنسیت، قدرت تصمیم‌گیری و ارتباطات انجام شده است که طبق آن‌ها زنان از توانایی‌های بسیاری برخوردار هستند و فقط کافی است خودشان را باور کنند. هر انسانی دارای سطح متفاوتی از درک ارتباط، ارزیابی ریسک و توانایی است. اما حداقل، این می‌تواند یک آزمایش ذهنی جالب باشد. دفعه‌ی بعدی که با بانوان در مسیر‌های کوهنوردی هم‌مسیر شدید؛ می‌دانید که عملکرد او، بهتر از چیزی است که نشان می‌دهد و این را حتماً به خودش یاد‌آور شوید. این می‌تواند یک انرژی ذهنی مثبت باشد و می‌توانید ببینید تا چه اندازه روی بهبود راندمان کار او تأثیر‌گذار بوده‌اید. در نهایت، بدانید که زنان در ارتفاعات تصمیم‌گیرنده‌های بهتری هستند؛ پس اگر کمتر از مردان در خطر نباشند؛ بیشتر از آن‌ها نیستند!

پوشاک مناسب بانوان
پوشاک کوهنوردی معمولاً به گونه‌ای تولید می‌شوند که برای هر دو جنسیت مناسب باشند. اما پوشاکی نیز مختص بانوان طراحی شده تا آن‌ها در کوهنوردی احساس راحت‌تری داشته باشند. این طراحی اختصاری که با توجه به آناتومی بدن بانوان انجام گشته، در قسمت پهلو‌ها تنگ‌تر مدل‌سازی می‌شود؛ زیرا بانوان نسبت به آقایان گودی کمر بیشتری دارند و هم‌چنین، بالا‌تنه کوتاه‌تری دارند که در طراحی محصولات زنانه مورد توجه قرار می‌گیرند.

برند‌های ایرانی همچون تن‌ریسا توانسته‌اند محصولاتی مناسب برای بانوان ایرانی تولید و مشکلات بانوان در کوهنوردی را تا حدودی کم کنند. مهم‌ترین نقطه‌ی عطف کار این برند، توجه دقیق به آناتومی بانوان است. اما برند‌هایی مثل سالیوا یا دینافیت که اصلاً نیاز به معرفی ندارند. باید بگوییم محصولات این برند شاهکارند! در واقع شما اگر ساده‌ترین محصول این برند را هم انتخاب کنید باز هم تا اندازه‌ای به جزئیات طراحی آن توجه شده که در اوج سادگی ایستایی بی‌نظیری بر تن شما دارد.

بسیاری از برند‌های مطرح دنیا که در حیطه کوهنوردی فعالیت می‌کنند؛ کوله‌پشتی مخصوص بانوان طراحی می‌کنند. این کوله‌پشتی‌ها معمولاً با نمادی مثل گل از بقیه نمونه‌ها جدا می‌شود تا راحت‌تر تشخیص داده شوند. کوله‌پشتی زنانه با توجه به قد کوتاه‌تر بالا‌تنه‌ی آن ها مدل‌سازی شده و به دلیل این که بانوان نسبت به آقایان اندام تحتانی قوی‌تری دارند؛ کوله‌پشتی زنانه معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شود که بیشتر وزن آن را بند‌های قسمت کمر حمل کنند. اما حتماً متوجه تغییر چشمگیر کفش‌های زنانه کوهنوردی نسبت به کفش کوهنوردی مردانه شده‌اید! کفش کوهنوردی زنانه بسیار ظریف‌تر تولید می‌شوند و با توجه به این که آقایان علاوه بر قد بلند‌تر پا، پهنای بیشتری نیز دارند؛ کفش‌های کوهنوردی معمولاً عریض هستند اما کفش کوهنوردی مختص بانوان در این قسمت نیز ظرافت قابل توجهی دارد. در هر صورت هنگام خرید پوشاک کوهنوردی در نظر داشته باشید که راحتی موقع پوشیدن لباس کوهنوردی مهم‌ترین چیزی است که برای مشکلات بانوان در کوهنوردی باید به آن توجه شود.

مشکلات زنان در کوهنوردی و مسائل بهداشتی آن‌ها
یکی از مسائلی که دغدغه‌ی فکری بسیاری از بانوان کوهنورد است و همیشه به عنوان یکی از مشکلات بانوان در کوهنوردی مطرح می شود؛ مسئله‌ی سرویس بهداشتی می‌باشد که شاید جدی گرفته نشده؛ اما موجب آسیب روحی و حتی جسمی و بروز مشکلات زنان در کوهنوردی شده است. بانوان در کوهنوردی به علت رعایت عرف و فرهنگ جامعه و پیدا نکردن مکانی مطمئن، از دفع ادرار خودداری می‌نمایند و در راستای همین تصمیم، از خوردن آب نیز ممانعت می‌کنند؛ اما آگاه باشید که این بی‌آبی شدیداً به بدن شما آسیب می‌زند و خصوصاً در کوهنوردی که به میزان بالایی از آب برای تصفیه بدن نیاز دارید این آسیب شدید‌تر می‌شود و در کنار این موضوع، جلوگیری از رفتن به سرویس بهداشتی به کلیه‌های شما نیز آسیب می‌زند. البته مشکلاتی چون زباله‌های بهداشتی هم گریبان‌گیر بانوان می‌شود. کاغذ توالت و پد‌های بهداشتی که مورد استفاده بانوان قرار می‌گیرد بهتر است جمع آوری شود و از طبیعت خارج گردد. برای اجابت مزاج هم همانطور که میدانید چاله‌ای بکنید و آن را دفن کنید. فکر می‌کنید این کار چیزی نیست که بتوانید انجامش دهید؟ خوب، امتحان کنید!

مشکلات عرف برای بانوان در کوهنوردی



مشکلات بانوان در کوهنوردی بسیار زیاد است. هرچند این اتفاق با گذشت هر روز رو به بهبود است اما از شروع کوهنوردی این مسائل همراه بانوان بوده و تبدیل به این نگرش شده که “کوهنوردی برای یک زن تابو و ممنوع است”. درست است که با گذشت زمان این طرز فکر دستخوش تغییراتی شده اما هنوز هم در بسیاری از خانواده های ایرانی این قضیه حل نشده باقی مانده و بسیاری از دختران و بانوان سرزمین ما برای رعایت احترام والدین و عدم رضایت آن‌ها چشم بر علایق شخصی خود می‌بندند.

و در انتها، به غیر از مشکلاتی که در خصوص بهداشت بانوان به آن اشاره کردیم؛ برای بانوان کوهنورد محدودیت‌هایی چون عادت ماهیانه وجود دارد که متأسفانه به دلیل احساس شرم به آن اشاره نمی‌کنند. این مسئله، عواقبی به دنبال دارد که در شرایط سخت می‌تواند بسیار آزار‌دهنده باشد. عوض کردن پد‌های بهداشتی، به همراه داشتن زباله‌ی آن و انجام همه‌ی این کار‌ها در حالی که کسی آن‌ها را نبیند، فشار زیادی به بانوان وارد می‌کند.

۵ پندار نا‌درست در مورد بانوان کوهنورد که محال است کسی باور کند!
۱_ زنان دوست ندارند کثیف شوند

فکر می‌کنیم با این عکس، پرونده این موضوع را برای همیشه بسته‌ایم!

۲_ زنان نمی‌توانند به اندازه آقایان کوله‌پشتی سنگین حمل کنند
در سال ۲۰۱۴، مقاله‌ای منتشر شد با این عنوان که قدرت را اندازه تعیین نمی‌کند! برای مثال به ساده‌ترین چیزی که شاید در روزمره زیاد می‌بینید اشاره می‌کنیم؛ مورچه‌ها! دقت کرده‌اید این موجود کوچک بار‌‌هایی چند برابر وزن خودش را حمل می‌کنند؟ در انسان‌ها نیز این موضوع متفاوت است و بسته به توانایی خود تحمّل وزنی متفاوتی دارند. پس این تسلّط بدنی است که قدرتشان را تعیین می‌کند نه اندازه و سایز! البته امیدواریم بد متوجه قضیه نشوید و از فردا شروع نکنید که همه‌ی کار‌های سنگین را خودتان به تنهایی انجام دهید! لطفاً مراقب سلامتی خود باشید و از حمل بیش از ۳۰ درصد وزن بدن خود خودداری کنید. اما گاهی تفاوت‌های جنسیتی را نمی‌شود انکار کرد. عواملی چون اختلال هورمون‌ها، بارداری، زایمان و حتی فقر آهن، که در بسیاری از خانم‌های ایرانی شایع می‌باشد، ممکن است سرعت پیشرفت عملکرد ورزشی و کوهنوردی شما را کاهش دهد. اما این از فردی تا فرد دیگر متفاوت است.

۳_ اگر یک خانم شروع به گریه کرد، حتماً پشیمان شده و نیاز دارد برگردد
گریه کردن بانوان بیشتر مربوط به شرایط بیولوژیکی آن‌هاست تا ضعف عاطفی!

در حقیقت مجاری اشک زنان نسبت به مردان کوچک‌تر است به همین دلیل است که اشک آن‌ها سریع‌تر سر‌ریز می‌شود. همچنین بدن زنان مقدار بیشتری هورمونی به نام پرولاکتین تولید می‌کند که در شیردهی نقش دارد اما تولید اشک را نیز تحریک می‌کند و به همین دلیل بانوان می‌توانند سریع‌تر از آقایان گریه کنند. علاوه بر این، گریه می‌تواند مفید باشد! در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۱ در یک ژورنال رشد شخصیّتی منتشر شد، در طی این مقاله دکتر لورن بیلسما نتیجه گرفت که پس از رها‌کردن چند هق‌هق گریه، به تنهایی یا در کنار یک شخص قابل اطمینان، احساس بهتری می‌کنید. اگر چه گاهی گریه کردن در جمع باعث می‌شود که احساس بدی به شما دست دهد. پس اگر می‌خواهید بغض خود را به تعویق بیندازید، کافی است سرعت تنفس خود را کم کنید. این کار باعث آرامش سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن شما می‌شود. لبخند زدن یا تصور وضعیّتی که باعث ‌شود احساس قدرت کنید نیز، باعث بهبود روحیه شما خواهد شد.

گریه شما قبل از همه‌ی این اخطار‌ها شروع شده است؟ یک مقاله در سال ۱۹۹۹ در این خصوص چاپ شده که نشان می‌دهد پلک نزدن اشک را تثبیت می‌کند. یک لایه مرطوب که به طور طبیعی روی سطح چشم شما وجود دارد و پلک زدن سریع‌، آستانه سرریز شدن آن را بالا می‌برد. پس تمرکز کنید و به یک نقطه خیره شوید. خواهید دید که اشک شما به تدریج بند می‌آید. نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که احساس خود را مثبت نگه دارید و روی لذّت بردن از مسیر کوهنوردی خود تمرکز کنید.

سایر دلایلی که ممکن است باعث اشک یک خانم شود:

_ گرد و خاک وارد چشمان شما شده است.

_ در هنگام یک غروب آفتاب تماشایی غرق در احساسات خود شده‌اید!

_ شاید هم در حال مبتلا شدن به تاول‌های دردناک پا هستید.

_ شما فقط یک مارمولک را کمی دیر (بعد از پا گذاشتن روی آن) مشاهده کردید.

_ در غیر این صورت، تبریک می‌گوییم! شما در حال کشف واکنش خود نسبت به کشف گونه‌های جدید از حشرات گزنده هستند.

فکر می‌کنیم لبخند به لبانتان آوردیم. امیدواریم آن را همیشه حفظ کنید. زیرا با لبخند شما یکی به زیبایی‌های این دنیا اضافه می‌شود.

۴_ بانوان از پس مسیر‌های سخت بر‌نمی‌آیند
محال است! نظرسنجی‌ها هیچ تفاوت جنسیتی قابل توجهی را حتی در طول طولانی‌ترین سفرهای کوهنوردی نشان نمی‌دهد. پس این باور غلط را دور بریزید! حتی می‌توانید از بانوانی برایتان مثال بزنیم که به مسیر‌هایی صعود کردند که بعضی از مردان حتی به آن فکر هم نمی‌کنند! پس جنسیّت در این زمینه نقشی ندارد. البته باز هم احتیاط را نباید فراموش کنید؛ زیرا عدم رعایت نکات مهم می‌تواند به شما در کوهستان آسیب‌های جدی وارد کند. از آسیب‌های کوهنوردی تا چه اندازه اطلاع دارید؟

۵_ کوهنوردی برای زنان خطرناک‌تر از مردان است!
اگر می گوییم کوهنوردی به تنهایی خطرناک است؛ برای هر دو جنسیّت صدق می‌کند و چیزی نیست که در خصوص بانوان باشد! احساس ترس خانم‌ها بسیار طبیعی می‌باشد؛ زیرا این مسئله از همان سنین جوانی در ذهن ما جا افتاده است. اما نگران نباشید طبیعت برای شما به اندازه زندگی شهری خطر‌آفرین نخواهد بود! صرف نظر از جنسیت، قبل از شروع حرکت چک کنید تجهیزات مناسبی به همراه دارید یا نه؟ برای داشتن یک کوهنوردی لذت‌بخش نیاز به ریختن یک برنامه مناسب دارید.

راهکار‌هایی برای بهبود شرایط کوهنوردی زنان
افزایش مهارت و دانش را از یاد نبرید! یکی از مهم‌ترین گزینه‌های شروع این ورزش لذت‌بخش افزایش دانش و آگاهی شما نسبت به این رشته است. توانمندی‌های خود را به اندازه‌ای بالا ببرید که هر شرایطی را بشناسید و بتوانید آن را مدیریت کرده و از به وجود آمدن مشکلات جلوگیری کنید.
پیشنهاد می‌کنیم خانواده‌های ایرانی را با ورزش کوهنوردی و فضای آن بیشتر آشنا کنید به طوری که طبیعت و آرامش آن را راحت‌تر درک کنند. این آشنایی می‌تواند اعتماد آن‌ها را بیشتر جلب کند و با اطمینان‌سازی فضا، دختران با رضایت خانواده به فعالیت کوهنوردی بپردارند. ممکن است بسیاری از خانواده‌ها به دلیل خطراتی که فکر می‌کنند فرزندانشان را تهدید می‌کنند و از سر نگرانی رضایت نداشته باشند. برای آن‌ها توضیح دهید که کوهستان آن‌قدر که فکر می‌کنند خطر‌آفرین نیست و اگر هم مشکلی پیش می‌آید شما با آموزش‌هایی که دیده‌اید، به خوبی از پس آن بر‌‌می‌آیید. اجازه دهید به مرور زمان، اعتماد آن‌ها جلب شده و تصورات تلخی که در ذهنشان وجود دارند؛ به تدریج پاک شده و لذت‌های کوهستان جایگزین آن می‌شوند.
کاهش نگاه جنسیتی جامعه نیز راهی برای هموار کردن این مسیر بانوان است. گرچند محال به نظر می‌رسد! اما همیشه تلاشتان را برای این کار کم نکنید. به امید روزی که مسئولین عزیز نیز ما را در این راه همراهی کنند.
آخرین نکته‌ای که می‌خواهیم به آن اشاره کنیم، مهم‌ترین نکته‌ی شماست! خود باوری. لطفاً خودتان را دست کم نگیرید و توانایی‌های خود را ببینید و آن‌ها را ارتقا دهید. برای شروع کم‌کردن این نگاه جنسیتی، اول باید خودتان آن را باور کنید و بعد بتوانید دیگران را مجاب کنید که حق با شماست! پس با دست کم‌گرفتن خود، عملکردتان را کاهش ندهید. به قول معروف، شما خیلی بهتر از این حرف‌ها هستید!
بانوان کوهنورد
در انتها از شما بانوان کوهنورد ممنونیم که به این فعالیت می‌پردازید و انگیزه‌ای برای بانوان دیگر هستید و از مردانی که زنان را در این راه همراهی می‌کنند، سپاسگذاریم. به امید روزی که جنسیت تعیین‌کننده علایق ما نشود!