برای این ورزش سن و سال مشخصی در نظر گرفته نمی شود اما با این حال بیشتر افراد جوان و افرادی که از بیماری خاصی رنج نمی برند آن را انتخاب می کنند. زیرا کوهنوردی به صورت حرفه ای، دشواری های خاص خود را دارد که هر کسی نمی تواند از عهده ی آن بر آید.

برخی از افراد گمان می کنند که برای انجام ورزش کوهنوردی نیازی به آموزش های متعدد نیست و خود به تنهایی می توانند این ورزش را انجام دهند. همین تصورات غلط خطرات کوهنوردی را برای افراد بیشتر می کند.

مهم ترین خطرات کوهنوردی

خطرات کوهنوردی شامل موارد بسیار زیادی است که نمی توان تمام آن ها را به صورت یکجا بیان کرد با این حال برخی از این خطرات نسبت به دیگر موارد مهم تر و رایج تر هستند. در این قسمت مهم ترین خطرات کوهنوردی را برای شما بازگو می کنیم.

سقوط از ارتفاع

یکی از جدی ترین و مهم ترین خطرات کوهنوردی، سقوط می باشد که ممکن است برای بسیاری از افراد در ارتفاعات به وجود آید. افرادی که آموزش های لازم کوهنوردی را دیده باشند و بتوانند به خوبی مسیریابی را انجام دهند کمتر دچار این خطر می شوند. علاوه بر آن تمرین در کوه ها و مسیر های ساده تر، آگاهی دقیق در مورد مسیر، استفاده از تجربه های صعود کرده و … می تواند خطر سقوط را برای کوهنوردان کاهش دهد.

سقوط از ارتفاع بالای 6 متر به احتمال زیاد باعث مرگ کوهنورد می شود و سقوط از ارتفاع های پایین تر آسیب های جدی برای او به دنبال دارد. استفاده از لوازم کوهنوردی مانند کلاه ایمنی می توانند مشکلات سقوط را به شدت کاهش دهد.

خستگی کوهنورد

بدن هر فرد ظرفیت محدودی دارد و نمی تواند بیش از آن کار کند. کار کشیدن بیش از حد از جسم باعث خستگی و در نهایت باعث بروز اشتباهات و ایجاد خطرات کوهنوردی می شود. کوهنوردان می توانند با تمرینات فیزیکی و کوهنوردی در کوه های سبک تر، بدن خود را برای مسیر های سخت تر آماده کنند.

اگر کوهنورد بیشتر از ظرفیت بدن خود از ان کار بکشد، تمرکز او از بین می رود و ممکن است مشکلات مختلفی برای او به وجود آید. از مهم ترین این مشکلات می توان به لیز خوردن، گم کردن مسیر، اشتباه در گره زدن، سقوط و …. اشاره کرد. بیشتر این مشکلات در مسیر برگشت اتفاق می افتد زیرا برخی از کوهنوردان تمام انرژی خود را برای بالا رفتن از کوه و صعود صرف می کنند و در مسیر برگشت دچار خطرات کوهنوردی می شوند.

بروز بهمن

بهمن به حجم زیادی از برف گفته می شود که با سرعت بالای 100 کیلومتر در ساعت به سمت پایین می آید و همه ی چیز را در زیر خود دفن می کند. بهمن یکی از اتفاقات غیر قابل کنترل در کوهنوردی به حساب می آید که نمی توان آن را کنترل کرد. برای جلوگیری از بروز این خطر باید اطلاعات دقیقی در مورد قسمت های بهمن خیز کوه داشته باشید و در زمان کوهنوردی به آن بخش ها نروید. علاوه بر آن اگر به صورت گروهی به کوهنوردی می پردازید باید امکانات و وسایل مورد نیاز برای نجات از بهمن را به همراه داشته باشید تا در صورت نیاز از آن ها استفاده کنید. بهمن یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی به حساب می آید که کوهنورد کنترلی روی آن ندارد و ممکن است هر کوهنورد حرفه ای نیز گرفتار آن شود. به طور مثال الکس لووه یکی از بهترین و معروف ترین کوهنوردان جهان، گرفتار بهمن در کوهنوردی شد و درگذشت.

ریزش سنگ و یخ

یکی دیگر از خطرات کوهنوردی که غیر قابل کنترل است و ممکن است برای هر کوهنوردی پیش آید، ریزش سنگ و یخ می باشد. برخورد سنگ و یخ حتی در صورت کوچک بودن به دلیل سقوط از ارتفاع های بالا، می تواند خطرات جدی برای کوهنوردان به وجود آورد. برای جلوگیری از بروز آسیب های جدی، حتما باید از وسایل ایمنی و کلاه کوهنوردی استفاده کرد.

از مهم ترین راهکار ها برای کاهش آسیب ها و کاهش بروز این خطرات کوهنوردی باید به موارد زیر توجه کرد.

شناسایی درست مسیر، عبور نکردن از مسیر های احتمالی ریزش سنگ و یخ، آگاهی از تغییرات فصلی، بررسی موقعیت افراد بالای مسیر، آگاهی از ریزش یخ در زمان تابش آفتاب و ….

آب و هوا

یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی، شرایط بد آب و هوایی می باشد. افرادی که قصد کوهنوردی دارند، حتما باید قبل از شروع راه، در مورد آب و هوای منطقه ی مورد نظر خود اطلاعات کسب کنند تا در صورت مناسب نبودن شرایط آب و هوایی کوهنوردی را به زمان دیگری موکول کنند. زیرا اگر آب و هوا خوب نباشد خطرات بسیار جدی می تواند افراد را تهدید کند. طوفان یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی است که ممکن است رخ دهد و باعث بروز مشکلات جدی مانند سقوط، گم کردن مسیر و … شود.

حتی اگر وضعیت آب و هوا خوب باشد ممکن است تغییرات آب و هوایی به ناگهان و بدون پیش بینی رخ دهد. به همین سبب نیاز است که افراد همیشه وعده ی غذایی اضافی و لباس گرم به همراه داشته باشند.

هیپوترمی یا هایپوترمی

یکی از سخت ترین خطرات کوهنوردی، هیپوترمی نام دارد که در صورت بروز می تواند منجر به مرگ افراد شود. در حقیقت زمانی که کوهنورد مدت طولانی را در سرما و برف بماند، به مرور زمان سر انگشتان او یخ می زند و این یخ زدگی کم کم به بقیه ی اندام او نیز می رسد و در انتها تمام بدن کوهنورد دچار سرمازدگی می شود و موجب مرگ کوهنورد خواهد شد.

برای جلوگیری از بروز این مشکل باید موارد مختلفی را در نظر بگیرید.

استفاده از لباس های مناسب کوهنوردی و سیستم لایه بندی می تواند بدن شما را در برابر سرما گرم نگه دارد و از بروز هیپوترمی جلوگیری کند.

یکی دیگر از راه های جلوگیری از بروز هیپوترمی تحرک کافی می باشد. اگر شما تحرک داشته باشید بدن شما کمتر دچار یخ زدگی می شود.

خوردن و آشامیدن با برنامه ریزی دقیق می تواند شما را در برابر سرمازدگی ایمن کند.

مشکلات ارتفاع بالا

افرادی که به ارتفاع های بالا صعود می کنند ممکن است مشکلات مختلفی برای آن ها به وجود آید. از مهم ترین این مشکلات می توان به بیماری ارتفاع و ادم ریوی اشاره کرد.

بیماری ارتفاع یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی می باشد و زمانی رخ می دهد که کوهنورد در ارتفاع های بالایی حضور دارد و در آنجا با کمبود اکسیژن روبرو می شود. کمبود اکسیژن باعث بروز مشکلاتی مانند خستگی بیش از حد، سرگیجه، عدم تمرکز، سقوط و … می شود. در نتیجه زمانی که احساس کردید دچار کمبود اکسیژن شدید، به سرعت باید ارتفاع خود را کاهش دهید.

مشکل ادم ریوی یکی دیگر از خطرات کوهنوردی به حساب می آید که در ارتفاعات بالا برای کوهنوردان رخ می دهد. زمانی که کوهنورد در ارتفاعات بسیار بالا قرار می گیرد ممکن است خون و مایعات در ریه های او زیاد شود و نتواند به خوبی نفس بکشد. در صورت بروز این مشکل باید به سرعت ارتفاع خود را کم کنید و یا از اکسیژن کمکی استفاده کنید. سرفه های پی در پی، مشکل در تنفس، سنگینی در قفسه ی سینه و … از مهم ترین نشانه های مشکل ادم ریوی می باشند.

برف کوری

برف کوری یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی به شمار می رود که می توان به راحتی آن را برطرف کرد. زمانی که آفتاب در ارتفاعات بالا به چشم شما و برف برخورد می کند، توانایی شما را در دیدن کاهش می دهد و ممکن است حالت برف کوری برای شما رخ دهد. شما می توانید به راحتی و تنها با استفاده از عینک های استاندارد کوهنوردی این مشکل را برطرف کنید. در نظر داشته باشید که در ارتفاعات بالا تابش آفتاب شدید تر است و مضرات آن نیز بیشتر می باشد به همین سبب لازم است که در حتی در چادر نیز از عینک های مخصوص کوهنوردی استفاده کنید.

در صورت برف کوری ممکن است مشکلات مختلفی برای شما به وجود آید. از مهم ترین این مشکلات می توان به سقوط، لیز خوردن، اشتباه در مسیر و … اشاره کرد.

خراب بودن تجهیزات کوهنوردی

یکی از مهم ترین خطرات کوهنوردی خراب بودن تجهیزات کوهنوردی می باشد. حتما قبل از شروع برنامه ی کوهنوردی وسایل و تجهیزات خود را چک کنید تا مشکلی نداشته باشند و از سلامت آن ها اطمینان حاصل کنید. زیرا خراب بودن وسایل ممکن است خطرات جدی برای افراد به وجود آورد. از مهم ترین خطرات مربوط به خراب بودن وسایل کوهنوردی می توان به پاره شدن طناب و سقوط، پاره بودن چادر و سرمازدگی و … اشاره کرد.

این خطر از آن دسته خطراتی به شمار می رود که قابل کنترل است و کوهنورد، خود به تنهایی می تواند از بروز آن جلوگیری کند. در نتیجه وسایل کهنه ی خود را با وسایل جدید جایگزین کنید تا مشکلی برای شما به وجود نیاید.

تب قله

یکی از خطرات کوهنوردی که توسط کوهنورد قابل کنترل است تب قله نام دارد. شاید بسیاری از افراد با این خطر آشنایی نداشته باشند و اصلا ندانند که تب قله به چه معنا می باشد. تصور کنید که شما ماه ها و سال های زیادی به صعود فکر می کنید و تمرینات زیادی برای آن انجام داده اید. اکنون در کوه هستید و تنها چند متر با قله فاصله دارید اما می دانید که شرایط آب و هوایی خوب نیست و طوفانی در راه می باشد. در این صورت شما باید حتما از صعود منصرف شوید در غیر این صورت ممکن است جان خود را از دست بدهید. تصمیم بین صعود و بازگشت بسیار سخت است و ممکن است شما با تب قله روبرو شوید.

مهم ترین توصیه ها برای کاهش خطرات کوهنوردی

افرادی که به کوهنوردی علاقه دارند و ترجیح می دهند که این ورزش را برای تفریح و سلامتی انتخاب کنند، باید توصیه های افراد با تجربه در این زمینه را بدانند و آن را به خوبی اجرایی کنند. از مهم ترین توصیه ها برای کاهش خطرات کوهنوردی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• سعی کنید همیشه به صورت گروهی به کوهنوردی بپردازید تا در صورت بروز مشکل افراد به شما کمک کنند. کوهنوردی به صورت تنها به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
• حتما از وسایل مخصوص کوهنوردی استفاده کنید تا ایمنی شما به خوبی حفظ شود. از مهم ترین وسایل کوهنوردی می توان به کلاه ایمنی، لباس های گرم، عینک های استاندارد، کفش های مخصوص و … اشاره کرد.
• قبل از شروع کوهنوردی در مورد شرایط آب و هوایی اطلاعات کسب کنید تا در کوه غافلگیر نشوید.
• در زمان کوهنوردی هیچگاه مغرور نشوید و به توصیه های افراد با تجربه گوش کنید و از هم گروهی های خود فاصله نگیرید.
• اگر در کوه با حیوانات وحشی روبرو شدید، از آن ها فاصله بگیرید و سعی کنید به سمت لانه ها و بچه های آن ها نروید تا آن ها را خشمگین نکنید.
• اگر در کوه دچار حادثه شدید، خونسرد باشید و  با 112 تماس بگیرید و موقعیت خود را برای آن ها توضیح دهید.
• اگر از گروه خود جدا افتادید نگران نشوید و با آرامش تمام راه بازگشت را پیش بگیرید. هر کدام از هم گروهی ها باید اطلاعات کافی در مورد مسیر داشته باشند تا در صورت گم شدن بتواند راه خود را پیدا کند.
• برای رفتن به کوه وسایل غیر ضروری را همراه خود نبرید و سعی کنید بار اضافی نداشته باشید. سنگینی کوله پشتی می تواند شما را در مسیر کوهنوردی دچار مشکل کند و خطرات کوهنوردی را برای شما افزایش دهد.